Rotonda

Rotonda

        Dimitriou Gounari ve Filippou sokaklarının kesiştiği noktadadır.Atatürk'ün evinin aşağı caddesinde aşağı yukarı aynı hizadadır ve Kamara’nın yüz metre üst tarafında ve onunla aynı eksende Selanik’in en eski ve gösterişli yapılarından birisidir Rotonda. Bu yapı ismini dairesel şeklinden alır. Bu yuvarlak binanın iç çapı 24.5 metre ve boyu 29.8 metredir. Tavanında, dıştan konik şekilde çatıyla kaplanmış,  büyük bir yarı dairesel kubbesi vardır. Tapınağın içinde, silindir duvarın temelinde kemerlerle örtülü dört büyük kubbe ve küçük tapınakları andıran sekiz küçük kubbe vardır.

       

     Rotondanın inşaası M.S. 300 yılı civarında Roma İmparatorluğunun dört büyük liderinden biri ve Balkanlardaki lideri olan ve 3. yüzyılın sonunda yerleşim yeri olarak Selanik’i seçmiş olan Sezar Galerious tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu binanın kullanımı ile ilgili iki fikir ileri sürülmüştür. Birinci fikre göre, Rotonda Galerious’un mezarlığı olması için inşaa edilmiştir fakat Sezar Selanik'ten uzakta ölmüş ve toprağa verilmiştir. Daha yaygın olan ikinci fikre göre ise, bina dini inanca hizmet etmesi için yapılmıştır ve Kaviros’lara veya Zeus’a adanmıştır. 

     Şüphesiz bu bina Roma İmparatorluğunun şehirdeki sarayının güney doğu kısmındaki önemli parçalarından birisidir.

Eski hristiyanlık döneminde, büyük Theodosios’un yıllarında (379-395), hristiyan kilisesine dönüştürülmüş ve Asomatos’lara veya Baş Meleklere adanmıştır. Yeni dinin ihtiyaçlarına uygun hale gelmesi için gerekli ilaveler yapılmıştır. Doğu kısmına ayin için yeni bir dikdörtgen ek , batı kısmına yeni bir giriş ve güney kısmına iki küçük kilise yapılmıştır. Bina parlak sanat eserleri ve yüksek kalitede mozaiklerle süslenmiştir. Bu mozaikler Doğu’nun en eski duvar mozaikleri ve Selanik’in en önemli sanat eserlerindendir.

   1523 yılından 1591 yılına kadar Rotonda Selanik’in katedraliydi. 1591 yılında Osmanlının şehri almasında sonra müslüman camisine dönüştürüldü. Camiinin izleri kaldı. Bunlardan en karakteristik olanı, batı tarafına yapılmış olan ve hala var olmaya devam eden minaredir. 

   1912’de Selanik’in Yunanistan'a geçmesinden sonra bu yapı tekrar hristiyan inancına açıldı. 1917’de Eleutherious Venizelous’un kararnamesi ile “Makedon Müzesi” oldu. O zamandan sonra Rotonda müze ve galeri olarak kullanıldı. 1978 yılında şehre büyük zararlar veren depremde Rotonda da hasar gördü ve o tarihten sonra onarımı başladı. Rotonda, Ayos Georgios adıyla da tanınıyor. Bu adı, bahçesinin batı girişinin karşısında bulunan Ayos Georgios adındaki kiliseden almıştır.